Dlaczego gry i programy nie działają po przeinstalowaniu systemu?
Kiedy próbujemy uruchomić jakąś grę lub program na nowym systemie (np. po ponownej instalacji Windowsa) to często spotykamy się z komunikatem o brakujących plikach. Czasem program nie wyświetla niczego i po prostu się nie uruchamia pomimo tego, że starannie skopiowaliśmy wszystkie pliki. Dlaczego tak się dzieje?
Niektóre programy, a zwłaszcza gry, pozwalają na zwykłe przekopiowanie folderu i przeniesienie wszystkich plików do innego komputera lub do nowego systemu po reinstalacji. Bez problemu uruchamiają się i nie sprawiają problemów. Inne z kolei wymagają ponownej instalacji.
Dzieję się tak dlatego, że instalując program w Windowsie, pliki nie są kopiowane tylko do folderu, który wybraliśmy w instalatorze, ale tworzone są także inne powiązania w systemie, które nie są przenoszone poprzez zwykłe skopiowanie katalogu do innego komputera lub na nowy system. Spójrzmy zatem, jakiego rodzaju elementy są dodawane do systemu poza plikami w folderze instalacji.
- Wpisy do rejestru - wiele programów przechowuje dane i ustawienia w systemowym rejestrze. Kilka kluczy rejestru może być odpowiedzialnych za ustawienia, inne z kolei wiążą się np. z nowymi elementami menu kontekstowego, które program dodaje. W rejestrze zapisane są także ścieżki do plików EXE.
- Inne foldery - pomimo, że instalujemy program do wybranego katalogu, to i tak tworzone są często dodatkowe foldery na dysku. Przechowują one ustawienia użytkownika lub - w przypadku gier - zrzuty ekranu czy zapisane stany gier. Zazwyczaj takie elementy przechowywane są w katalogu użytkownika lub w folderze “Moje dokumenty”.
- Dodatkowe programy i biblioteki - niektóre programy, a zwłaszcza gry, wymagają do działania dodatkowych bibliotek, które są instalowane wraz z właściwą aplikacją. Dobrym przykładem są PhysX, DirectX Redistributable czy Games for Windows Live, bez których dane tytuły się nie uruchomią.
- Usługi systemowe - wiele programów instaluje dodatkowe usługi, które są wymagane do prawidłowego działania aplikacji. Dla przykładu, Adobe Flash Player instaluje usługę odpowiedzialną za aktualizację wtyczki. Nawet jeżeli udałoby się nam przekopiować wtyczkę do drugiego komputera lub nowego systemu, to i tak aktualizacje automatyczne by nie działały i wszystkiego musielibyśmy dokonywać ręcznie. Niektóre programy nie są w stanie się uruchomić bez konkretnych usług.
- Pliki systemowe - czasem może się zdarzyć, że program podczas instalacji wrzuci dodatkowe pliki systemowe do folderu systemowego. Bez tych plików nie uruchomimy aplikacji, a zatem konieczna będzie jej reinstalacja, aby pliki ponownie zostały dodane do folderu z Windowsem.
W teorii moglibyśmy to wszystko skopiować po kolei i przenieść do nowego systemu, ale w praktyce okazałoby się to ciężkie i nieopłacalne. Jest jednak kilka sposobów na to, by pominąć konieczność reinstalacji programu.
Jak ominąć proces reinstalacji programów i gier po przeinstalowaniu systemu?
Nie ma cudownego sposobu, który zadziałałby z każdą aplikacją. Należy bowiem pamiętać, że w niektórych przypadkach przeinstalowanie jest konieczne i nie jesteśmy w stanie tego ominąć. Jednak większość aplikacji nie tworzy aż tak wielu powiązań w systemie i stosując kilka zasad możemy sprawić, że aplikacja ponownie zadziała po reinstalacji systemu.
Jeżeli gra wyświetla komunikat o braku pliku DLL, to z pewnością jest to związane z brakiem bibliotek, które normalnie instalowane były wraz z danym tytułem. Nie trzeba jednak przeinstalowywać gry - wystarczy pobrać najpopularniejsze biblioteki z Internetu i zainstalować je na dysku. Do takich należą: Nvidia PhysX System Software, Visual C++ Redistributable Package, DirectX Redistributable, Games for Windows Live. Zainstalowanie tych bibliotek wyeliminuje w 90% błędy związane z plikami DLL.
Dobrą praktyką przed sformatowaniem dysku jest skopiowanie całego katalogu użytkownika z folderu “C:\Users\Nazwa_uzytkownika”. Zawarte są w nim wszystkie dokumenty, muzyka i zdjęcia, a także katalog “AppData”, który przechowuje ustawienia zatrważającej większości wszystkich programów. Stworzenie kopii i późniejsze jej przywrócenie na nowym systemie sprawi, że część aplikacji ponownie zacznie działać oraz odzyska ustawienia.
Część aplikacji nie uruchamia się po reinstalacji, gdyż zginęły wpisy w rejestrze. Wpisy działają jak drogowskazy na ulicy i w niektórych przypadkach wystarczy, że przywrócimy klucz odpowiedzialny za ścieżkę do pliku .EXE gry lub programu. Na stronie regfiles.net możemy znaleźć i pobrać gotowe wpisy do rejestru dla sporej ilości gier. Wystarczy znaleźć interesujący nas tytuł, podać ścieżkę do folderu, w którym gra jest zainstalowana, a następnie pobrac i uruchomić plik .REG.
Stosując powyższe metody osobiście udało mi się ograniczyć proces reinstalacji do tylko paru aplikacji. Reszta działa bez najmniejszych problemów, pomimo, że samo skopiowanie folderu z plikiem EXE by normalnie nie wystarczyło.